
Генеральный директор национального академического театра имени Янки Купалы Павел Латушко все делает постепенно. С марта последовательно налаживает работу в театре, отмечающем в этом году 100-летний юбилей. в разговоре с нами Павел Павлович плаўна пераходзіць на беларускую мову. Мы натхняемся і падтрымліваем.
ХТО: | генеральный директор Купаловского театра |
---|---|
ЧАМУ: | нам цікава назіраць за кар’ерай Паўла Паўлавіча |
ЗВЯРНУЦЬ УВАГУ НА ФРАЗУ: | «Хочацца пашыраць тэатральную прастору, выходзіць па-за сцены Купалаўскага тэатра і рабіць тэатральнае мастацтва больш даступным. Мала сказаць: «Нам – 100 гадоў!» Трэба сёння пацвярджаць такую вялікую лічбу справамі» |
— Назначение генеральным директором Купаловского театра стало для вас вызовом или должность восприняли просто как продолжение карьеры?
— Карьера никогда не была для меня самоцелью. Конечно, каждый мужчина амбициозен и хочет достигнуть результатов в продвижении по служебной лестнице. Я не исключение. Но воспринимаю карьеру как инструмент для реализации целей и задач. Если благодаря карьере передо мной открываются новые возможности, то это прекрасно. Думаю, жизненная карьера дала мне немало возможностей для самореализации. Назначение на пост гендиректора Купаловского театра — это вызов, и не кому-то, а самому себе. Купаловский театр имеет статус «национального». Это ведущее учреждение культуры нашей страны, хранитель традиций театрального искусства — и беларуской культуры в целом. Сегодня Купаловский во многом определяет тенденции в сфере культуры и перспективы на будущее. Поэтому часто задаю себе вопрос: каким образом ты сможешь с этим справиться? сможешь ли продолжить то, что было начато твоими предшественниками?
— Что вы вообще вкладываете в слово «вызов»?
— Вызов — это определение рубежей, к которым ты должен прийти. И определение задач, которые ты ставишь перед собой и которые надо решить. Ежедневно ставлю перед собой задачи и цели, а это уже вызов.
— В профессиональном плане кем вы себя больше чувствуете? Чиновником, серьезным менеджером, как вас назвал Николай Пинигин, или кем-то еще?
— В моем понимании государственный чиновник — это эффективный менеджер. Если две эти функции объединить в одно целое, можно говорить об успешном управлении и сферами государства, и определенными учреждениями.
— Какие места в Минске вам нравятся?
— Не так давно у меня была встреча во внутреннем дворике одного минского отеля. Я сидел в ожидании своего собеседника и увидел прекрасный образ беларуской природы. Передо мной — река, поле, а в руках — книга рассказов Чехова. От того мгновения получил большое удовольствие. По своему восприятию я визуалист, и для меня очень важно то, что я вижу. Мне интересны виды города с высоты птичьего полета. В Минске есть места, откуда можно увидеть всю столицу, широту проспектов и улиц. Есть прекрасные уютные улочки, которые за последнее время удалось восстановить. Не стоит сравнивать исторический центр Минска с историческими местами других европейских городов — все они ценны по-своему. Еще люблю Grand Сafe: можно смотреть на улицу Ленина, движущиеся автомобили, идущих людей — это ощущение присутствия в городе, в котором ты родился.
— Попадал ли в список любимых мест Минска Купаловский, пока вы еще не были ангажированы театром?
— Если я скажу «нет», это всех поразит. Если я скажу «да», можно будет подумать, что я подыгрываю, отвечая на ваш вопрос. Но я все-таки скажу именно «да», потому что Купаловский — это сердце города, это место притяжения уникальной энергии. Театр притягивает и своим внешним обликом, и главное — внутренним содержанием. Если вы бывали в зрительном зале Купаловского театра, смотрели спектакли, если у вас к тому же была возможность подняться на сцену, вы уже прочувствовали атмосферу этого места.
Для любого беларуского театра, в том числе и для Купаловского, важно, чтобы его посещало как можно больше зрителей. Недавно мы начали новый проект «Купаловский открывает сердца», который направлен на работу с молодежью. Мы хотим, чтобы школьники, студенты познакомились с беларуской и мировой драматургией (как с классической, так и с современной) в постановке наших ведущих режиссеров, с участием актеров-купаловцев. У нас есть возможность через культуру зародить в душах молодых людей любовь к Беларуси. У театра есть важная функция — образование через культуру. Причем именно образование и культура цементируют государство и общество.
— Чего вам не хватает в современном Минске?
— Я далек от того, чтобы сравнивать Минск с другими столицами. Считаю, что мы можем гордиться сегодняшним Минском, его красотой и чистотой. Мне в этом городе хватает всего. Я могу сходить в театр, послушать концерт, посмотреть новую музейную экспозицию или просто выпить чашечку кофе на какой-нибудь красивой улочке. Каждый город индивидуален. Есть свои изюминки в Лиссабоне, свои особенности в Мадриде, где жизнь начинает бурлить только с 10–11 вечера. Есть свои особенности в Париже, который ночью и живет скорее только центральной улицей — Елисейскими Полями, а в остальном засыпает. Есть свои особенности и здесь.
— Возможно ли Купаловский театр сделать более привлекательным местом для туриста, чем смотровая площадка Национальной библиотеки или даже «Линия Сталина»?
— Привлечение туристов — не первостепенная задача для Купаловского театра. Я убежден, что и у Национальной библиотеки эта цель тоже не стоит на первом месте. Люди приходят туда за знаниями, за книгами. Купаловский театр дает возможность познакомиться с национальной культурой страны, поэтому логично и естественно увидеть здесь и туриста. Когда мы приезжаем в Лондон, мы хотим познакомиться с английским театром, хотим увидеть постановки английских режиссеров в исполнении английских актеров на основе английских пьес.
— Какие беларуские бренды вам нравятся?
— Я люблю беларускую молочную продукцию. В странах, где мне довелось поработать, очень хвалят уровень нашей молочной промышленности; за нашими продуктами даже выстраиваются очереди. В должности посла я отвечал за экспорт беларуских товаров в те страны, в которых работал. Есть много товаров, которые мы можем успешно продавать. Например, для меня было честью открывать в одном французском городе жилой квартал, созданный шкловскими производителями домов. Дома, построенные беларусами, разместились на улице Жилибера, именем которого назван парк в Гродно.
— За границей у вас возникало чувство гордости за родную страну? В каких ситуациях?
— Я адчуваў гонар, калі сцяг Беларусі пад гукі беларускага дзяржаўнага гімна ўздымаўся з нагоды афіцыйных мерапрыемстваў. Напрыклад, калі амбасадар уручае даверчыя лісты, то ганаровая варта прэзідэнта Партугаліі, ці караля Іспаніі, ці прэзідэнта Францыі выконвае дзяржаўны гімн Рэспублікі Беларусь. У такія моманты ганарышся сваёй Бацькаўшчынай, бо яна незалежная, яна роўная сярод роўных і яна мае права быць прадстаўленай у еўрапейскіх сталіцах.
— Ці праўда, што вы размаўлялі з прэзідэнтам Польшчы на беларускай мове?
— Так, сапраўды, гэта было перад уручэннем даверчых лістоў прэзідэнту Польшчы Аляксандру Кваснеўскаму. Спачатку я размаўляўна польскай мове, але пазней, калі мы ўжо накіроўваліся ў бібліятэку прэзідэнцкага палаца ў Варшаве, я запытаў у прэзідэнта: «Ці дазволіць мне спадар прэзідэнт размаўляць з ім на беларускай мове?» Прэзідэнт звярнуўся да прысутнага памочніка па знешняй палітыцы з гэтым пытаннем, і мне падалося, што памочнік зрабіў такі выгляд, як быццам ён не зусім гатовы слухаць размову на беларускай мове. Але прэзідэнт Польшчы сказаў: «Калі ласка!», і я пачаў размаўляць па-беларуску. Дарэчы, перакладчыкам быў запрошаны вядомы беларускі пісьменнік, прадстаўнік беларускай этнічнай меншасці ў Польшчы Алесь Барскі. На яго вершы напісана не адна песня, напрыклад, «Мой Беластоцкі край», якую спявае калектыў «Сябры». Пазней я выкарыстоўваў беларускую мову ў размове з прэзідэнтам Францыі Франсуа Аландам. Падчас гэтай гутаркі пераклад ажыццяўляўся з беларускай мовы на французскую.
Мы — Беларусь. Наша нацыянальная мова — беларуская. Нацыянаяльная ідэнтычнасць не з’яўляецца супрацьпастаўленнем, а ўзбагачае навакольны свет. Уявіць сабе існаванне беларускай дзяржавы і перспектывы развіцця беларускай дзяржаўнасці без такога важнага элемента, як беларуская мова, даволі цяжка. Але мы пазітыўна ставімся і да рускай мовы, якая таксама жыве ў нашым грамадстве.
— Мы дачакаемся моманту, калі беларуская мова, якая гучыцьу горадзе, перастане выклікаць здзіўленне ў мінакоў?
— Я не думаю, што яна сёння выклікае здзіўленне. Часта размаўляю па-беларуску і выкарыстоўваю нашу мову ў краме. Калі кажу «вялікі дзякуй», то, безумоўна, адчуваю невялікую паўзу, бо суразмоўца не ведае, на якой мове адказаць. Часцей за ўсё ён адказвае на рускай. Цікава, што часта чую словы ўдзячнасці за беларускую мову. Выкарыстанне беларускай мовы ўспрымаецца станоўча. Мне здаецца, што моладзь усё больш і больш размаўляе па-беларуску. Вось вы зараз размаўляеце са мной па-беларуску.
— Якая пастаноўка Купалаўскага тэатра ваша любімая?
— Я павінен адказаць, што ўсе (ўсміхаецца). Вы ж памятаеце, я –менеджар. А задача менеджара —забеспячэнне максімальнай наведвальнасці ўстановы, за якую ён адказвае. Зразумела, у мяне ёсць любімыя спектаклі, некаторыя з іх, на жаль, зараз не ідуць на сцэне Купалаўскага. Мне вельмі падабаліся спектаклі «Translations», «Не мой» — яны пакінулі след у маім успрыманні Купалаўскага тэатра таго перыяду.
Учора ніяк не мог вырашыць, ці пайсці мне ўжо з працы, ці застацца. Бо ішла «Пінская шляхта», і я слухаў гукавую трансляцыю са сцэны па гукаўзмацняльніку. Яны ўсталяваны ў службовых памяшканнях генеральнага дырэктара, мастацкага кіраўніка, у грымёрках артыстаў. Было такое памкненне душы — я вельмі хацеў пайсці ў залу і яшчэ раз паглядзець «Пінскую шляхту».
Мне падабаеца «Местачковае кабарэ» ў пастаноўцы Мікалая Пінігіна, «Вечар» па Аляксею Дудараву, «Людзі на балоце» Аляксандра Гарцуева па творы беларускага класіка Івана Мележа і неўміручая «Паўлінка». «Паўлінка» — гэта нейкі дзіўны феномен, яе можна глядзець бясконца. Класіка таму і называецца класікай, бо яна жыве вечна. Могуць прайсці дзесяццігодзі, стагоддзі — і яна будзе актуальнай. Мне вельмі падабаецца, што «Паўлінку» глядзяць не толькі людзі паважанага ўзросту, але і моладзь. Добрых спектакляў у тэатры шмат, а наперадзе — шмат вартых прэм’ер. Дарэчы, цікавая прэм’ера — «Шляхціц Завальня» па Яну Баршчэўскаму. Калі ласка, запрашаем у Купалаўскі!
— Калі вы бавіце свой вечар не ў тэатры, як ён праходзіць?
— Шчыра кажучы, свабодных вечароў у мяне амаль не бывае. Яны звязаны з працай — і так было заўсёды. Калі працаваў дыпламатам, то ўсе рауты, сустрэчы адбываліся ўвечары. У сферы культуры ёсць прафесійны жарт: сфера культуры працуе ў суботу і нядзелю, калі ўсе адпачываюць, а ў панядзелак нам усім зноў на працу. У тэатры праца пачынаецца ў дзевяць гадзін раніцы, але вынікам яе з’яўляецца спектакль, які пачынаецца ў сем гадзін вечара і заканчваецца а дзявятай, а дзясятай гадзіне, а часам і пазней. Зараз складана з часам таму, што займаюся рамонтам дома: прыходзіцца сумяшчаць працу і вырашэнне бытавых пытанняў. Але рамонт ужо амаль завершаны, таму спадзяюся, што ўжо хутка буду атрымліваць асалоду ад жыцця ў доме і прыёму гасцей. Мару праводзіць і творчыя сустрэчы.
— Асалоду ад блізкасці з прыродай атрымліваеце?
— Я не скажу, што там так ужо шмат прыроды. Але я ўсе ж такі выбіраю дом, а не жыццё на 15-м ці на 25-м паверсе шматпавярховіка. Мне падабаецца быць бліжэй да зямлі і хадзіць па ёй.
— Колькі гадзін вы спіце?
— З пункту гледжання здароўя чалавек павінен удзяляць сну восем гадзін, гэта трэць нашага жыцця. Я для сябе вырашыў, што не магу аддаваць на сон столькі часу. Калі твае сны нагадваюць кінафільм, то можна і паспаць (смяецца). Але я сплю мала. Апошнія гады працы ў Парыжы я спаў па 3-4 гадзіны. Зараз гэта 5-6 гадзін. Я магу на працягу сутак зрабіць болей.
— Якая самая яркая падзея ад-былася ў вашым жыцці і ў вашай кар’еры?
— Думаю, яскравых падзей шмат. Жыццё было і застаецца вельмі цікавым. Шмат што залежыць ад нас саміх, нешта залежыць ад абставінаў. Яскравым быў час, калі Беларусь стала незалежнай краінай. Я памятаю тыя дні, калі прымаліся адпаведныя рашэнні.
Гэта была сапраўдная радасць, гонар, перажыванні, слёзы — было ўсё. Гэта быў эмацыйны парыў мільёнаў. Яскравай падзеяй было нараджэнне дзяцей — дачкі і сына. Зразумела, выезд на першую дыпламатычную працу ў Беласток і прызначэнне ў 29 гадоў Надзвычайным і Паўнамоцным Пас-лом незалежнай Беларусі ў суседняй краіне.
— Вы былі і самым маладым міністрам культуры…
— Гэта была настолькі эмацыйная падзея, што за тры месяцы працы я схуднеў на дзевяць кілаграмаў. Гэта быў шок ад колькасці праблем і пытанняў, якія трэба было зразумець, асэнсаваць. Трэба было выпрацаваць падыходы да рэалізацыі сістэмных дзеянняў, якія б паспрыялі развіццю культуры.
— Вы ўмееце ўсміхацца ў сітуацыях, у якіх хочацца плакаць?
— Чамусьці ўсе журналісты кажуць, што я мала ўсміхаюся…
— А мне здаецца наадварот…
— Дзякуй вялікі! Вы першая з журналістаў сказалі, што я дастаткова ўсміхаюся. Значыць, усё добра. Не лічу нармальным усміхацца тады, калі хочацца плакаць. Гэта не будзе шчырымі эмоцыямі, гэта будзе дзіўна. Але, калі трэба ўсміхацца, можа, і не заўсёды варта тое рабіць? Усё ж такі прафесія дыпламата перадусім вучыць кантраляваць свае эмоцыі. Але не заўсёды гэта можа атрымлівацца.
— У вашым жыцці было яркае, запамінальнае каханне – такое, як на тэатральнай сцэне?
— Мне падаецца, што ў жыцці не бывае многа кахання… Чалавек шчаслівы імгненнямі, а нешчаслівы гадзінамі, але гэтыя імгненні шчасця дазваляюць нам перажыць гадзіны нягоды. Гэта настолькі прыватнае пытанне (смяецца). Я проста адкажу — было.
— Ці ёсць зараз побач з вамі любімы чалавек?
— Працытую Рыгора Барадуліна:
Каханне і веру не трэба
Усім выстаўляць напаказ:
Душа толькі чуе і неба.
— У чым для вас сэнс жыцця?
— Апошнім часам задаю сабе гэта пытанне, але мне цяжка знайсці адказ, які я прыняў бы на 100 адсоткаў. Магчыма, сэнс жыцця — гэта праца. Якія б цяжкія моманты ні ўзнікалі, якія б складанасці ні былі на тваім шляху, трэба працаваць. На міністэрскай пасадзе выпрацаваў дэвіз: «Мы заўсёды працуем на пазітыў». Яго і прытрымліваюся.
— Пра што марыць Павел Паўлавіч Латушка?
— Чалавек жыве, калі ён марыць. Было б цудоўна вярнуцца ў дзяцінства, прабегчыся па лужах, ноччу з ліхтарыкам пад коўдрай чытаць кніжку. У дзяцінстве я шмат марыў. У дзяцінства не вернешся. Але я мару. Мару пастаянна і намагаюся, каб гэтыя мары сталі рэальнасцю.
Працую сёння дзеля таго, каб як мага больш людзей цікавілася культурай, тэатральным мастацтвам. Хочацца пашыраць тэатральную прастору, выходзіць па-за сцены Купалаўскага тэатра і рабіць тэатральнае мастацтва больш даступным. Для гэтага мы арганізоўваем гастролі, пачалі рэканструкцыю малой сцэны Купалаўскага тэатра. Мы плануем адкрыць тэатральную школу для дзетак. Гэты сезон у Купалаўскім тэатры юбілейны. Але мала сказаць: «Нам – 100 гадоў!». Трэба сёння пацвярджаць такую вялікую лічбу справамі.
Учора мне прыйшла думка. Што такое культура? Культура — гэта мастацтва магчымага ў неабмежаванай прасторы. Мы робім магчымае, але прастора, а значыць, і магчымасці, неабмежаваныя! Давайце рабіць немагчымае!
Справка «Большого»:
В 100-й, юбилейный сезон генеральным партнером Национального академического театра имени Янки Купалы станет компания А1, которая поможет коллективу реализовать творческие планы. У компании есть опыт сотрудничества с театром: в прошлые годы она поддерживала некоторые постановки, в частности нашумевший спектакль «Радзіва «Прудок».
OOO «Высококачественные инженерные сети» осваивает новейшие технологии в строительстве инженерных сетей в Санкт-Петербурге. Начиная с 2007 года, наша компания успешно реализовала множество проектов в области строительства инженерных сетей: электрическое обеспечение, водоснабжение и газоснабжение. Более подробная информация на сайте: http://spbvis.ru/
Комментарии